EDUCACIÓN

• O sistema educativo do noso país foi evolucionando ó longo do século en consonancia coas circunstancias sociais, económicas e políticas que foron surxindo, Coa lei xeral de ordenación do sistema educativo de 1990 (‘L.O.G.S.E.’), confíase en conquerir un ensino de calidade para nenos e xóvenes, acorde coas esixencias sociais ás que estes se deberán enfrontar.
• Por iso, os socialista galegos apostamos por unha educación pública e de calidade que estea ó alcance de tódolos estudiantes galegos. A educación é importante a tódolos niveis: primaria, secundaria, ensinos medios, e universidade.
• Aplicando o novo espíritu da L.O.G.S.E. débese esixir e conquerir unha educación comprensiva, o que significa compaxinar unha oferta común para tódolos estudiantes coa necesidade de atender ás diferencias de aptitudes, intereses e motivacións que existen entre eles.
• Como socialistas non podemos concebir outro sistema educativo que o sistema público, no que se garanta o dereito a unha educación libre, gratuita, plural e digna para tódolos cidadáns sen exclusión algunha. Debe servir como elemento para a formación intelectual e moral de toda a sociedade; a educación debe se-lo instrumento dun estado socialista contra as desigualdades, xa que debe preparar en igualdade de condicións a tódalas persoas, outorgando a tódolos homes e mulleres as mesmas oportunidades.
• Asemade entendemos que a educación é o verdadeiro elemento de solidariedade co que os países desenvolvidos deben axudar ó terceiro mundo, xa que a educación non só aporta unha das principais bases para o desenvolvemento económico das zonas máis desfavorecidas, senón que implica un desenrolo cultural que garante sociedades máis estables e máis desfavorables á aparición de conflictos bélicos.
• Debemos recoñecer e alaba-la laboura feita polo Partido Socialista durante a súa etapa á fronte do governo, pero non por iso debemos ceder no noso empeño; debemos continua-lo traballo feito. E nesta liña presentamos algunha ideas, ou simples suxerencias que poderían mellora-lo sistema educativo:
• - Defensa dun ensino multicultural, dunha coeducación, educación afectiva e sexual axeitada, fomentando a igualdade entre os sexos, tendo en conta como está respostando o novo sistema educativo ó reto básico de favorece-lo desenvolvemento e a promoción de toda a poboación adolescente a traverso dunha educación respetuosa coa diversidade e compensadora das desigualdades.
• - Defensa dunha educación interdisciplinar e transversal; esto tradúcese no feito de que tódolas materias estean en conexión e na introducción de temas como a educación para a saúde, para o medio ambiente, sobre as drogodependencias e para a paz. Sería axeitada a incorporación de asignaturas nas que os rapaces poidan recibir unha formación ecolóxica, na que aprendan a respeta-lo seu entorno e a natureza e que os impliquen na loita activa pola conservación do medio ambiente; e de formación cívica e de consumo, onde se lle ensine ó individuo a defende-los seus dereitos e a respeta-los dos demais, así como un consumo racional no que se teña en conta as necesidades da colectividade.
• - Apostar por unha educación compensatoria xa que esta xorde (normalmente) como consecuencia e efecto do principio de igualdade de oportunidades educativas e sociais. Entendemos que ten por obxecto contribuir a resolve-lo problema da desigualdade que afecta a persoas e grupos necesitados dunha atención específica por razóns de natureza económica, social, xeográfica, cultural, etc..., e tamén por razóns de índole educativa relacionadas con limitacións dunha realidade deprimida na que se constaten taxas elevadas de abandono escolar (na educación básica e na formación profesional), analfabetismo, desescolarización, fracaso escolar. Cremos que unha solución (e non a única) pode se-la creación de equipos de apoio formados por especialistas en psicoloxía e pedagoxía, é dicir, que se estime imprescindible a garantía dunha axeitada orientación escolar, en tódolos niveis educativos (xa sexa orientación de tipo ético, cara o mundo laboral, ante a superación de hábitos sociais-persoais negativos, discriminatorios, ou tamén orientación educativa a tódolos grados de alumnos de cada centro, especialmente nos intres críticos da súa escolarización), xa que todo centro educativo de ensino non universitario, tanto público coma privado, debería contar cunha unidade ou departamento de orientación educativa, cousa que hoxe en día non se fai e que considaramos coma un sistema imprescindible para alumnos que, estando en contacto co seu entorno, sofren os cambios que xorden na sociedade a nivel ético, cultural, político e económico. Estes equipos orientadores poden ser moi útiles para frena-lo fracaso escolar, tan frecuente hoxendía nos centros educativos galegos.
• - Apoio á escola rural e á educación a distancia.
• - Fomento da participación de pais e alumnos nos consellos escolares, por medio de reunións e campañas informativas, para que os xóvenes asuman responsabilidades dende novos e aprendan a defende-los seus dereitos.
• - Emprego da educación co obxectivo básico de formar individuos cun forte carácter participativo na sociedade e sobor de todo no campo educativo, así coma fomenta-lo espirito crítico. Por iso é fundamental que as X.S.G. estean presente nunha asociación xuvenil socialista, tanto no ensino medio coma no universitario, se é preciso en colaboración cos profesores e asociacións socialistas. X.S.G. sufre a nivel estudiantil-xuvenil xeralmente unha situación discriminatoria por non ter unha representación digna dun ideal de esquerdas. Tense que conquerir que o noso modelo de educación e liñas inspiradoras da nosa política estean engarzadas activamente nos foros de debate do sistema educativo galego, non podemos quedar atrás con respecto doutras organizacións xuvenís que si están a participar nestes foros de debate. Unha meirande parte dos votantes xóvenes progresistas deben ter á nosa organización como a súa canle de participación estudiantil, e por estas e outras razóns as X.S.G. deben crear no menor tempo posible unha asociación galega de estudiantes que leve por bandeira a palabra socialista, que englobará tanto o ensino medio coma o universitario, e onde os seus membros participen activamente sen esconde-las nosas siglas e os sinais de identidade do socialismo galego. Esta asociaciación ocupará no sistema educativo galego o espacio progresista de esquerdas, ata o de agora baleiro de contido. Debe ser misión da Secretaría de Acción Estudiantil da C.E.N. que saia do IXº Congreso Nacional recoller tódalas siglas e entidades que foron quedando no camiño e sobrevivan e a tódolos colectivos e movementos de estudiantes nin de órbita conservadora nin nacionalista, e formar unha entidade estudiantil forte que acometa a reconstrucción da nosa política estudiantil. A cotío observamos como certas Agrupacións Locais de diferentes localidades de poucos habitantes empregan como propaganda política reivindicar para as súas vilas centros educativos, sen ter demasiado en conta os custos económicos. Debemos esixir maior responsabilidade ós nosos políticos. Ante todo temos que procurar ser austeros, evitar no posible o luxo e o despilfarro. Coidamos máis rentable en moitos casos prima-la subvención do transporte escolar que facer unha Rede de Centros demasiado ampla e cara. Non debemos ter medo dunha centralización racional e coherente. Asemade esta política de austeridade debémola espallar a tódolos ámbitos do sistema educativo. É obrigado prescindir de tódolos gastos inútiles e superfluos. Os investimentos teñen que ir destinados principalmente a gastos de persoal e de material docente, obviando vanalidades como cerimonias innecesarias e demais ostentacións.
• Observamos que podería resultar interesante o trocar algunha das funcións dos compañeiros profesores. Quizais fora productivo distinguir entre a figura do mestre e a do examinador, xa que se podería primar ós profesores en función da media das notas dos seus alumnos, o que implicaría unha maior relación de interdependencia alumno-profesor. Isto conlevaría a realización de exames iguais ou semellantes, por tódolos estudiantes galegos, e tamén o incremento dos exames tipo test, para acadar unha maior obxectividade na corrección destes. O feito de realizar un único exame para toda Galicia, centros privados incluídos, significa uniformiza-los criterios de avaliación e de ensino, o que non implica que se tenda a unha homoxeinización das distintas personalidades dos xóvenes galegos, senón que só significa a garantía de que os estudiantes han recibi-la mesma información, evitando no posible desigualdades educativas entre persoas, o que non conleva que tódolos xóvenes se desenrolen na mesma medida e do mesmo xeito, xa que a educación debe permitir a cada persoa establece-la súa identidade e idiosincrasia nun ambiente de liberdade e permisividade, dacordo cos criterios ideolóxicos que o socialismo establece para conquerir unha educación xusta e plural.
• A administración non só debe ser áxil e sinxela, senón que debe ser atenta cos estudiantes. É tarefa dos alumnos aprender, e non estar pendentes de trámites burocráticos. A información debe ser pública, pero tamén ten que ser máis directa e accesible para aquelas persoas máis relacionadas con esa información. Coidamos que non ten que se-la persoa a que solicite unha beca ou axuda, senón que é a Administración a que lla debe ofrecer ás persoas que cumpran os requisitos: o estudiante debería limitarse a aceptala ou non, iso si, facendoo público e coa máxima transparencia para evitar irregularidades.
• Coidamos convinte elimina-las taxas pola obtención do título e do expedente. Cremos que resulta abusivo facerlle pagar ó alumno por un título polo que tivo que traballar durante varios anos, e unha vez acadado se atope con que ten que aboar unha cantidade de cartos que non ten xustificación de ser.
• A lei establece un número máximo de alumnos por aula que case que nunca se cumpre. Como o noso deber é o cumprimento da lei, é nosa obriga reduci-lo número de alumnos por aula. Para elo, dende logo, hai que troca-la política feita ata o de agora pola Xunta, xa que tende a unha diminución no número de profesores, porque non se cubren moitas das prazas que quedan desocupadas por xubilación, aproveitando o descenso do índice de natalidade. Os socialistas en ningún caso podemos continuar a laboura de destrucción de emprego público comezada polo partido conservador, senón que, pola contra, debemos garanti-lo cumprimento da lei, conquerindo unha axeitada proporción de profesores por alumno.
• Convimos que sería preciso potenciar no sistema universitario as carreiras relacionadas cos principais sectores productivos galegos, xa que o investir noutras licenciaturas supón preparar xóvenes que se van ver obrigados a: emigrar para atopar traballo, no caso dos mellor cualificados, o que suporía unha fuxida de talento, ou a traballar en oficios distintos de aqueles para os que foron educados, coa conseguinte frustración que isto suporía. Este mesmo razoamento sería válido para o ensino medio: nos centros de Formación Profesional débense impartir especialidades relacionadas coa economía da zona.
• Coidamos convinte revisa-los convenios empresa-universidade. O actual sistema de colaboración non favorece a incorporación dos xóvenes ó sistema de traballo, senón que se está a empregar ós estudiantes como man de obra barata. A universidade realiza, dende o noso punto de vista, competencia desleal e impide a aparición de investigación privada, xa as empresas teñen á súa disposición estudiantes moi cualificados realizando traballos de xeito case que gratuíto.
• Sen dúbida un dos principais problemas co que se atopan os estudiantes universitarios é a vivenda. Podemos observar como os xóvenes viven hacinados, en pisos de rentas demasiado altas, que non tódalas familias se poden permitir. Dende a Xunta non só se debería toma-lo control sobor dos prezos dos alugeres, senón que sería necesario controla-la hixiene e habitabilidade dos pisos. Faise imprescindible un rexistro de pisos de aluger para estudiantes, adoptando medidas de apoio económico ós propietarios, ben a nivel municipal ou nacional. Evidentemente, para reduci-lo prezo do aluger só hai que reduci-la demanda, co que se require un aumento do número de prazas ofertadas polas residencias universitarias. Así pois, é necesaria a construcción de novas residencias, e a mellora das xa existentes. Asemade, existe a necesidade dun regulamento interno válido para tódalas residencias: como amantes da liberdade non podemos consentir que o comportamento autoritario dalgúns directores cohiba as liberdades esenciais dos xóvenes.
• O troco do sistema de adaptación e validación amósase inxusto: o prezo aplicado por algunha universidade para validar ou adaptar asignaturas semella non ir acompañado dun gasto que xustifique tales prezos.
• Como socialistas, á hora de cuestionarnos o sistema universitario, temos que partir dun postulado básico: unha aposta moi firme pola universidade pública.
• Unha manifestación moi importante da relación entre a universidade e a sociedade galega é a existente entre a institución docente e os colexios profesionais. Segundo a profesión, a entrada do estudiante no mercado laboral, ven condicionada por dita relación. É por iso polo que é preciso un maior entendemento entre ámbalas dúas entidades, co fin corresponsabilizarse á hora de integrar ó xoven profesional na sociedade. Os colexios profesionais galegos teñen que decatarse de que son as facultades das universidades galegas as encargadas de formar ós estudiantes e de regular quen está facultado académicamente falando para acceder a unha profesión determinada. Isto contribuirá a mellora-la productividade. Nembargantes, eses cambios non poden profundizar aínda mais na precariedade do emprego, especialmente a padecida por nós, os xóvenes.
• A tendencia dos novos plans de estudios e das normativas de permanencia deben estar dacordo coa necesidade de continuación en actividades laborais. A universidade en xeral, non debe conformarse con preparar bos profesionais, senón que tamén ten que garantir unha formación íntegra da persoa que ten que vivir en sociedade. Débese fomentar, neste senso, a relación do estudiante co mundo extra- académico. Deste xeito, a universidade debe ter un fin integrador do individuo, non só no mercado laboral, senón en toda a sociedade en xeral.
• X.S.G. solicita a integración dos centros adscritos, por pensar que sofren unha situación de discriminación coa universidade, xa que non se teñen en conta, e os seus títulos son, xeralmente, de menos prestixio.
• X.S.G. apoia a implantación do segundo ciclo de Relacións Laborais, xa que pensa que o campo dos recursos humáns non está integrado en ningunha licenciatura e, ademais, ó non ter acceso a segundos ciclos, négase a estes alumnos o dereito a termina-la súa formación, xa que só poden diplomarse e non licenciarse. Asimesmo, apoiamos a calquera outra diplomatura que poida te-los mesmos problemas ou trabas na formación do alumno.
• Amósase esencial establecer uns criterios comúns para a construcción dos novos centros escolares, axeitándose ás necesidades pedagóxicas. É de sentido común a construcción de edificios intelixentes, que conquiran un máximo aproveitamento da luz e restrinxan no posible a contaminación acústica. Resulta esperpéntico observar institutos e colexios que non dispoñen dos accesos adecuados para sillas de rodas, e algunhas das trabas arquitectónicas que teñen que padecer algúns compañeiros.
• É prioritaria a incorporación total da informática a tódolos ámbitos da educación. Debemos ensinarlle a tódalas persoas dende moi pequenas o manexo do ordenador, polo que se fai precisa a incorporación de asignaturas para tal fin. Non debemos soñar cun mundo futuro controlado a traverso do ordenador, senón que o debemos construír. Se somos conscientes de que a humanidade evoluciona cara unha informatización da sociedade, non podemos nin debemos quedarnos á marxe, senón que debemos adiantarnos ós acontecementos, para acada-la modernización do noso país. Non só abonda co achegamento dos alumnos ós ordeadores, senón que hai que informatiza-la educación, non introduci-lo ordenador como un fin, senón como un medio de ensinar. Debemos de establecer e mellora-las redes informáticas entre os centros educativos, permitindo ós alumnos relacionarse coa maior diversidade de mentalidades posibles, así como asegura-la conexión cos seus profesores. Debemos ofrecer, asemade, toda a información posible nestas redes -ás que o alumno deberá poder acceder dende calquera lugar-, non só a educativa: debemos crear e ofrecer enormes bancos de datos con toda a información que un rapaz pode recibir nun aula, permitindo que o alumno poda xestiona-lo xeito en que quere recibir esta información.
• Na tentativa de modernizar e mellora-la nosa educación é esencial espalla-lo emprego dos medios audiovisuais e das telecomunicacións, non só mellorando os medios técnicos dos centros, senón establecendo as bases e as conexións precisas, para que ós xóvenes poidan asistir a través do ordenador ou da televisión a conferencias, cursos, seminarios..., en distintos lugares do mundo. Debemos elaborar vídeos e programas informáticos pedagóxicos que fagan máis doada a aprendizaxe.
• Respecto á cultura e á comunicación, sen dúbida o modelo de participación e desenvolvemento cultural de Galicia non é o máis axeitado, dado que se desvirtuaron os mecanismos e organismos creados para a existencia do ambiente cultural que permita o desenvolvemento empresarial, de investigación e formación de quen se adique de xeito cotiá a facer, defender e transmiti-la cultura.
• A cultura galega é un patrimonio que X.S.G. ten que activar, apoiando os seus mecanismos de defensa, coñecemento e difusión. Este patrimonio débese transmitir ás xeracións vindeiras, ampliado polas aportacións que ós xóvenes fagamos hoxe e mañá.
• X.S.G. debe ser especialmente sensible na defensa do patrimonio histórico galego.
• A participación dos xóvenes na cultura rexistra baixos índices en Galicia. Potenciaremos o acceso á cultura, libre e gratuita, apoiando iniciativas culturais, privadas e, sobor de todo, públicas, reivindicando a dotación presupostaria pública precisa para elo. Demandamos artellamentos básicos para potencia-la estabilidade de programacións culturais nos concellos e escolas, e para permiti-la optimización das inversións en infraestructuras culturais (visitas a museos, bibliotecas, etc.).
• Defendemos o apoio á investigación cultural, patrimonial e artística, tanto no eido tradicional galego como nas novas artes e tendencias. Demandamos unha correcta política educativa cara a cultura, coa regulación dos programas educativos nas escolas de Artes e Oficios, conservatorios, escolas de Imaxe e Son, etc., ademais da creación de estudios superios artísticos para complementa-lo panorama universitario, como a Escola Superior de Arte Dramático e a Escola Superior de Artes da Imaxe.
• Potenciaremos a formación dos artistas galegos, e o seu acceso ó mercado cultural a traverso de axudas, becas, etc.
• O sector cultural galego é unha saída profesional e económica na que maioritariamente están presentes os xóvenes. Por iso, X.S.G. demanda unha política normativa e de apoio á distribución e producción, e de creación de redes de espacios escénicos e artísticos que manteñan unha programación continuada que permita o mantemento de estructuras empresariais que creen emprego.
• Defendemos os intereses e demandas dos artistas no eido da contratación laboral, e prestacións da Seguridade Social.
• X.S.G. establece un compromiso para o tratamento dos temas de xuventude nos medios comunicación. Potenciaremos e apoiaremos o acceso dos xóvenes ós medios de comunicación públicos, e a utilización destes como canle de información, formacion, orientación e promoción da xuventude.
• Tamén resaltamos a importancia da lingua galega como feito propio e diferencial, o que fai que X.S.G. deba seguir apoiando as accións de defensa e promoción da lingua galega na procura dun correcto e xeneralizado bilingüismo. Ademais é preciso apoiar as linguas estranxeiras como parte dos estudios académicos obrigatorios.
• Defenderase e apoiarase os artellamentos básicos para o acceso ó deporte xeneralizado e gratuito, coa creación de infraestructuras e programas de deporte de base. Apoiamos a formación de deportistas de elite e a investigación para o deporte.
• Por todo o dito, X.S.G. sempre apoiará e defenderá unha educación, cultura, e deporte públicos e de calidade pensando no futuro social e laboral dos estudiantes.